Có phải Công Giáo là tay sai của thực dân để xâm lược Việt Nam?

Luật điểm này thực ra rất yếu và không thuyết phục, nếu chúng ta hiểu rõ một chút về bối cảnh lịch sử của nước Pháp.

Cuộc cách mạng Pháp 1789 kéo theo một cuộc tàn sát tàn khốc đạo Công Giáo ở Pháp. Hàng chục ngàn giáo sĩ, tu sĩ và tín hữu Công Giáo bị xử tử; nhà thờ, tu viện bị phá hủy hoặc tịch thu sung công. Khi Napoleon lên ngôi hoàng đế, ông ta còn chế nhạo giáo hoàng bằng cách bắt ngài phải sang Paris làm lễ tấn phong cho ông, nhưng ngay trong lễ đó ông đã tự tay đặt vương miện lên đầu mình chứ không cho giáo hoàng làm. Ngoài ra, ông còn bắt giáo hoàng bỏ tù, rồi cấm hàng giáo sĩ Pháp vâng phục Tòa Thánh ...

Cuộc cách mạng này cũng mở được cho công cuộc "tục hóa" nước Pháp, tách rời giáo quyền khỏi chính quyền. Thậm chí Pháp còn tuyên bố chấm dứt sự tồn tại của Giáo Hội Công Giáo, như câu nói "Pius der Sexte ist der Letzte - Pi-ô thứ sáu là giáo hoàng cuối cùng". Giáo Hội Công Giáo sau đó hoàn toàn mất vị thế ở nước Pháp, bị bách hại và xem thường.

Phản biện 1: Trong một thể chế mà đạo Công Giáo bị bách hại và xem thường như thế, thì làm sao lại có thể được dùng làm công cụ để đi xâm lược được? Có ai đi dùng một tôn giáo, một nhóm người mình ghét bỏ và không tin tưởng làm công cụ để phát triển tầm ảnh hưởng của mình không? Chẳng hạn ở Việt Nam, đạo Công Giáo không được chế độ ưa cho lắm. Vậy liệu nhà nước có dùng đạo Công Giáo làm khí cụ đi quảng bá văn hóa Việt Nam ra các nước khác không?

Phản biện 2: nếu nói Công Giáo là công cụ của chế độ (thực dân), thì tức là phải có một vai trò, nhiệm vụ, chỗ đứng cụ thể trong chế độ. Ví dụ, thủ lãnh của đạo Công Giáo ở Pháp phải thuộc về bộ ngoại giao, hoặc bộ quốc phòng để thực hiện tiến trình xâm lược. Các giáo sĩ của Pháp phải là cán bộ/ nhân viên chính thức của nhà nước, thì họ mới có thể thực hiện mệnh lệnh của chính quyền. Nhưng thực tế thì như thế nào? Có ai có thể trưng dẫn chứng cho thấy các giáo sĩ là cán bộ của nước Pháp, được chính quyền Pháp trao cho những nhiệm vụ và chức vụ cụ thể? Và có vị nào được truy tặng danh hiệu này nọ vì đã có công giúp Pháp xâm lược Việt Nam không? Bởi, nếu họ là nhân viên nhà nước, thì chắc chắn họ phải được tôn vinh khi có công lao.

Thêm vào đó, nếu các giáo sĩ là nhân viên tình báo, dò đường, thì chính phủ Pháp phải có một cơ quan với một kế hoạch bảo vệ nhân lực của họ chứ, tại sao họ lại để các giáo sĩ bị giết hại nhiều như thế? Đó sẽ là một thiệt hại nhân lực vô cùng lớn cho chế độ Pháp. Và nếu như thế thì chính phủ pháp rất dở và ngu, bởi các giáo sĩ đều là những người giỏi giang, được đào tạo bài bản. Thông thường nếu có thí người ta sẽ thí tốt, chứ không thí nhân tài.

Tóm lại, chỉ những ai không chịu suy luận và nhẹ dạ mới tin vào luận điểm mơ hồ này mà kết án các giáo sĩ thừa sai cũng như Đạo Công Giáo ở Việt Nam.

M. Hạnh Tử